Vorige week kreeg ik te horen dat ik mijn volgende stage in de forensische psychiatrie zal lopen. Oftewel in een tbs-kliniek, oftewel met veroordeelden met dwangverpleging, oftewel met zware criminelen, oftewel met psychopaten.
Ik zag hierin een grote uitdaging voor mijn ontwikkeling als verpleegkundige in de psychiatrie, maar toch kwam er ook een gevoel van angst bij. Wat zijn dit voor types? Ben ik wel opgewassen tegen deze patiënten? Kom ik niet in gevaar? Nadat ik enkele dagen met deze vragen had rondgelopen ging ik me afvragen waar deze angst vandaan komt. En of die wel terecht is.
Veel studenten die moeten beginnen aan een stage in de psychiatrie lopen met dezelfde vragen rond. Vaak maken ze zich al weken voor de aanvang van de stage grote zorgen. Na afloop van de stage geven de meeste studenten echter aan dat hun zorgen grotendeels ongegrond waren en dat ze de stage als zeer leerzaam en prettig ervaren hebben. Waarom zijn er dan elk jaar vele studenten die weken in de stress zitten?
Naar mijn mening komt dit grotendeels door het gebrek aan kennis over de psychiatrie bij de studenten, de beeldvorming die ze meenemen uit de media en het idee dat elke psychiatrische zorgvrager schizofreen is, en dus gevaarlijk. Iedereen is wel eens in een ziekenhuis geweest en weet dus precies hoe het er daar aan toegaat en wat je kunt verwachten. Ondanks het feit dat geestesziekten steeds vanzelfsprekender worden in de samenleving, zijn er maar weinig studenten die al eens met de psychiatrie in aanraking zijn gekomen. Ze hebben geen realistisch beeld van de zorg en de patiënten in een psychiatrische instelling.
Daar komt nog bij dat er in de media vooral aandacht is voor de excessen, bijvoorbeeld over een schizofreen die zijn moeder vermoord heeft of voor een ander spannend verhaal heeft gezorgd. Fantastische verhalen over depressieve zorgvragers die er met een zeer intensieve behandeling weer bovenop komen en de zin van het leven weer inzien zijn niet spannend genoeg voor de televisie en de krant. Mede door deze beeldvorming in de media lijkt het of iedere psychiatrische zorgvrager gevaarlijk is en met machetes loopt te zwaaien zodra ze hun zin niet krijgen. De realiteit is heel anders.
Voor studenten die het spannend of zelfs eng vinden om in de psychiatrie stage te gaan lopen heb ik een aantal adviezen. Zorg er allereerst voor dat je voldoende kennis hebt over het ziektebeeld en de zorgvrager. Kijk, voordat je stage begint, eens een middag mee op de afdeling en praat erover met mensen die al een dergelijke stage gehad hebben. Het is jammer als je je wekenlang onterecht zorgen loopt te maken. Vorm voor jezelf een realistisch beeld van de psychiatrie en bespaar jezelf de stress vooraf!
